Ndụ na-agwụ ike.
Anyị nwere mmetụta na-adịghị mma site na ibu ọrụ na nchekasị gbasara ezinụlọ anyị, ọrụ, ego, ndị enyi, na ọdịnihu.
Managingghara ịchịkwa mmetụta ndị ahụ na-adịghị mma nke na-abịa na ndụ dị ndụ nwere ike ibute nsogbu ahụike ogologo oge (nke uche na nke anụ ahụ), nsogbu mmekọrịta, yana ndụ dị ala karị.
Mụta otu esi ejikwa mmetụta ndị a nke ọma ga - enyere gị aka ịchọta udo na obi ụtọ na ndụ gị.
Ofdị ịnagide usoro ị na-eji ejikwa mmetụta uche gị ga-agbadata na ụdị mmadụ ị bụ na isi mmalite nke mmetụta ndị ahụ na-adịghị mma.
Ọ bụghị onye ọ bụla na-emegharị mmetụta ya n'otu ụzọ. Ihe na-arụ ọrụ maka gị nwere ike ọ gaghị adabara onye ọzọ.
Ihe niile ị nwere ike ime bụ ịchọpụta isi mmalite nke mmetụta uche ma nwalee atụmatụ iji nyere gị aka inwe mmetụta na imeri ha.
Mana, tupu anyị abanye na usoro, anyị kwesịrị ikwu maka ụdị ọrụ ịnagide aka ebe ahụ.
Ofdị Njikere Njikere
A kọwapụtara ịnagide ya dị ka iji omume na echiche eme ihe n'ụzọ dị mma iji merie ọnọdụ ma ọ bụ mmetụta na-adịghị mma.
Ihe ndị a chọrọ iji nagide dị iche na nke mmadụ n’ihi na onye ọ bụla nwere nnagide dịgasị iche maka ajọ ihe.
Esemokwu ndị ahụ na-agbasakwa otu mmadụ si aghọta ọnọdụ nke ga-emetụta ụdị usoro ha kwesịrị iji merie ya.
Ọnọdụ nke nwere ike ịdị nro nwayọ nwayọ nye otu onye nwere ike ịbụ nnukwu ihe mgbawa nye onye ọzọ.
Ndị mmadụ abụọ chere ọnọdụ ahụ ihu ga-achọ usoro mmechi dị iche iche.
Enwere nsogbu na ịnwa igosi ụdị nkà na atụmatụ dị iche iche.
E nwere ọtụtụ narị usoro ịnagide dị iche iche na mpaghara ahụ sara mbara nke na enweghị nkwenye a nabatara na otu esi ahazi ha.
N'ezie, enwere ole na ole dị iche iche nke ndị ọkà n'akparamàgwà mmadụ wepụtara.
Maka ebumnuche nke edemede a, anyị ga-elekwasị anya na edemede nke mgbado anya nsogbu na nchebara echiche, ebe ọ bụ na a na-ejikarị ya.
Ebumnuche abụọ a bụ ntọala nke Lazarọs na Folkman's Psychological Stress and Coping Theory (1984) nke na-ekwu na nrụgide bụ ngwaahịa nke azụmahịa n'etiti mmadụ na gburugburu ebe obibi ha.
Azụmaahịa ahụ na-akpọ usoro dị iche iche na onye ọ bụla, ndị ahụ na-ahụ maka ahụike, nke uche, mmetụta, akwara, na mmuta.
Otu nkatọ bụ isi nke na-anwa ịkọwa usoro ịnagide ihe bụ njikọ dị n'etiti otu, ebe ọ bụ na ọtụtụ nkà ịnagide adịghị adabara nke ọma n'otu ụdị ma ọ bụ ọzọ.
Nkatọ nke abụọ bụ na onye ọ bụla nwere ụdị mmadụ ọ bụla nwere ike ịnagide nkà ọ bụla ịnagide ma nwee ike ime ka ọ baara ha uru.
Ha nwekwara ike kpebie iji ọtụtụ usoro ha ga-eji nagide nsogbu kama iji otu.
Udo Na-emenụ Udo
Mgbe ụfọdụ anyị enweghị ike idozi nsogbu ndị na-akpatara anyị nsogbu.
N'ọnọdụ ndị dị otú ahụ, anyị ga-eji atụmatụ ịnagide mmetụta uche nke na-enyere anyị aka ịnyagharịa ma dozie mmetụta sitere na isi mmalite nke nrụgide ahụ.
otu esi eme enyi gi nwoke kwanyere gi ugwu
Echiche bụ iji belata mmetụta uche nke mmetụta na-adịghị mma na nrụgide.
Ihe atụ gụnyere ịrụ ọrụ siri ike nke ị na-achọghị ịhapụ, onye ị hụrụ n'anya na-arịa ọrịa na-adịghị ala ala, ma ọ bụ na-eche nsogbu iwu.
Ọ dịghị otu n'ime ihe ndị a nwere mkpebi dị mfe ma ọ bụ dị mfe.
Ọ́ gaghị adị mma ịkwụsị ọrụ ahụ? Ọfọn, ụfọdụ ọrụ na-abịa na nrụgide, mana ha na-emezu na ihe mmadụ chọrọ ime.
Ọrụ mmekọrịta ọha na eze bụ ezigbo ihe atụ, ebe ọ bụ ubi na-enye nrụgide nke na-enyekarị ndị na-arụ ọrụ n'ime ya ọtụtụ ihe.
Kedu ụdị usoro na-arụ ọrụ na ịnagide mmetụta uche?
1. Mgbasa.
Echiche na mmetụta na-ezighị ezi na-adịwanye njọ ma na-akawanye njọ ka anyị na-eme ka ha dịkwuo ike.
Dọpụ uche mmadụ bụ ụzọ bara uru iji lụso mmetụta uche ndị a ọgụ.
Mee ka echiche di n’uche gi site n’itinye uche gi n’omume ndi ozo.
Ihe mgbagwoju anya, sudoku, okwu mgbagwoju anya, ma obu jigsaw nwere ike buru ezigbo oru.
2. Okwu mmetụta.
Omume nke ịkụnye mmetụta uche gị na nkà bụ omume dịka agadi dị ka mmadụ n'onwe ya.
Gbanye ike na-adịghị mma gaa n’ihe dị mma site na ịmepụta bụ ụzọ gbara ọkpụrụkpụ iji wepụ mmetụta uche siri ike ma hazie ha.
Ọ bụchaghị mkpa ịdị mma na ihe ị na-eme maka nke a ka ị nweta nnukwu uru.
Bịaruo, tee agba, maa abụ, dance mee ihe ọ bụla ga - enyere aka mee ka mmetụta ahụ pụọ na gị.
3. Ntụgharị uche.
Ntụgharị uche na-enye ọtụtụ uru ahụike na ahụike.
Site na iwepụta oge iji dọọ nwayọ na itinye onwe gị n'uche, ị na-enye onwe gị ohere ịkwụsịtụ ihe niile na-eme na ndụ na n'uche gị.
Ọ ga - enyere gị aka ịbịaru gị ugbu a ebe ọ nwere ike ọ gaghị adị mkpa maka ịnọ na ma ọ bụ ịnagide echiche na mmetụta uche ndị ahụ.
4. Ekpere.
Omume ime mmụọ na nke okpukpe nwere ike ịbụ ụzọ magburu onwe ya isi wepụ ike mmetụta uche na-adịghị mma ma ọ bụrụ na ịchọrọ ịbụ mmụọ.
Ekpere yiri ntughari uche, nihi na obu ohere izuru ike n'oge a n'udo na nkiti.
Ọtụtụ mmadụ na-eji ọnọdụ ime mmụọ eme ihe dị ka ụzọ isi nagide nrụgide nke ndụ.
5. Ọgwụ.
Ọgwụ bụ usoro nke mmetụta uche na-anagide mmetụta uche n'ihi na a na-eji ya egbochi mmetụta uche metụtara ahụmịhe na-adịghị mma.
Onye na - enwe oke nchekasị nwere ike ịchọ ọgwụ iji mee ka uche ya dị na usoro, n'ihi na ọ na - eme ka mmeghachi omume dị ukwuu na mmetụta ndị na - adịghị mma.
Ọgwụ bụ usoro ọgwụgwọ siri ike ọ bụrụhaala na a na-eji ya eme ihe ka a gwara ya ma ghara emegbu ya.
6. Na-enyochagharị.
Nsogbu abụghịzi nsogbu ma ọ bụrụ na ị họrọ ile ya anya dị ka otu.
Ọ dị mfe karị inwe echiche ziri ezi gbasara ndụ mgbe ị kpebiri na ahụmịhe ndị na-adịghị mma ị na-ezute bụ naanị ihe ịma aka ga-enyere gị aka itolite ma tolite dị ka mmadụ.
ole ụmụaka fetty wap nwere
Ee, nke ahụ agaghị ekwe omume na ahụmịhe ọ bụla na-adịghị mma ị ga-enwe na ndụ, mana ọ bụ ngwaọrụ dị ike ị nwere ike itinye n'ọrụ n'ọtụtụ nsogbu ndụ.
7. Mmega ahụ.
Ọ bụ ezie na mgbatị ahụ bụ mmega ahụ, mmega ahụ na-enyere anyị aka ịnagide mmetụta uche anyị site n'inye anyị ebe a ga-esi nye ha.
Iwe na nkụda mmụọ nwere ike ibute ngwa ngwa dị ka ebuli elu ma ọ bụ ịgba ọsọ.
Onye nwere ike iji ihe omume dị mfe iji nyere aka rụọ ọrụ n'ụzọ ha site na mwute na mgbu.
Imega ahụ bụkwa nnukwu ọrụ iji lụso ịda mba ọgụ.
8. Iche echiche oma.
Echiche ziri ezi nwere ike mgbe ụfọdụ na-akpali mmetụta na-akpali akpali maka ndị mmadụ rapaara na ihe na-adịghị mma ogologo oge.
Mana, ka mmadụ na-achọta ụzọ ịchọta eriri ọlaọcha na nsogbu nke ndụ, ọ na-adị mfe isi ike nsogbu ndị ahụ na-adị.
Ọ bụrụ na ị na-atụ egwu echiche niile nke echiche ziri ezi ma ọ bụ chee na ọ bụ elu elu, naanị gbado anya na ịnwale ịkọwa ọnọdụ ọjọọ ọ bụla dị ka ihe na-adịghị mma.
Ikwesighi ịbụ ezigbo adịgboroja, gbalịa ka ị ghara ịdị na-adịghị mma.
9. Akwụkwọ akụkọ.
Ndekọ kwesiri ka ekwuputa ya nihi na obu udi ihe edere ede ka enyere aka weputa obi madu, mezuo ebumnuche, na iche echiche.
Ọ bụ omume akpachapụ anya mee ebe mmadụ ji nzube na-ede banyere ihe ịma aka ha na ebumnuche doro anya nke nhazi na ịchọta azịza ha.
Dekọ akụkọ bụ ngwá ọrụ dị egwu maka imeziwanye onwe gị na njikwa nrụgide nke onye ọ bụla nwere ike were n'ọrụ.
10. Mmezi.
Mgbe ụfọdụ, ihe na-eme mgbe mmadụ na-agaghị eme ya.
Mgbe ụfọdụ enweghi ezigbo ihe ga-esi na ọnọdụ pụta.
Mgbe ụfọdụ ịhapụ ma wepụ onwe ya n'ọnọdụ na-adịghị mma bụ naanị ụzọ isi merie ya.
Disengagement na-abụ nsogbu mgbe ọ bụ ụzọ bụ isi nke ịnagide ma bụrụ izere.
Mana, enwere ọnọdụ ụfọdụ ebe nkwụsị bụ naanị nhọrọ.
Nwekwara ike ịmasị (edemede na-aga n'ihu n'okpuru):
- Tozọ Isi Nwee Obi Againtọ Ọzọ: Atụmatụ 15 Iji Chọpụta Obi .tọ
- Ihe Mere Ibi Ndụ Otu Atbọchị n’otu Oge Ji Dị Mkpa (+ Otu E Si Eme Ya)
- Etu ị ga - esi weghachite ndu gị mgbe egwu wụrụ
- Otu esi egbochi ịgbapụ na nsogbu gị
- Gịnị Mere O Ji Esi Ndụ?
Idozi Ule nke Nsogbu
Kama ijikwa mmetụta ndị na-adịghị mma site n'ikwu okwu banyere mmetụta uche, mgbe ụfọdụ ọ ga-aka mma iji usoro ịnagide nsogbu lebara anya.
Usoro idozi nsogbu gbadoro anya na-achọ ka ị mata ihe bụ nsogbu ya ma were usoro kwụ ọtọ iji gbochie, ịgbanwe, ma ọ bụ mezie ya.
Ọ bụ ezie na ilere ya anya na nke a pụrụ iyi ihe dị mfe, isi ihe na-akpata nsogbu ahụ pụrụ ịdị omimi nke elu ala.
Ka anyị kwuo na ọrụ gị na-emesi ike. Ọ dị mma, gịnị kpatara o ji agbagide gị? Ọ bụ ọrụ ahụ? Ọrụ ahụ? Njem? Ndị ọrụ ibe gị? Onye isi gị?
Otu n’ime ihe ndị a nwere ike ịbụ nsogbu. Nsogbu n'ezie na isi iyi nke nrụgide ahụ ga-ekpebi ihe ngwọta ị chọrọ iji dozie ya.
charlotte flair vs ronda rousey
Ikekwe ị hụrụ ọrụ gị n'anya mana ị nweghị mmasị ịrụ ọrụ maka onye isi gị, yabụ ị nwere ike ịhọrọ ịchọ ohere ọrụ ndị ọzọ n'ọhịa.
Conagide nsogbu metụtara nsogbu dịkarịsịrị mma karịa nka nchebara echiche n'ihi na ha na-elekwasị anya na ịnagide ma ọ bụ wepụ isi iyi nke nrụgide.
Nke ahụ abụghị mgbe niile. You gaghị ewepụ ọrịa na-adịghị ala ala site n'aka mmadụ.
Somefọdụ ndị enweghịkwa àgwà ha ga-ewere ndị tara akpụ ná ndụ ha n'ụzọ isi na isi.
Kedu ụfọdụ usoro ịnagide nsogbu na-elekwasị anya?
1. Mmezi.
Nhapụ nwere ike ịbụ usoro ịnagide nsogbu na-emetụta nsogbu mgbe ejiri ya wepu onwe ya na ọnọdụ nrụgide maka ezi.
Ikekwe oge eruola ịhapụ mmekọrịta, kwụsị ọrụ ahụ, mee njem ahụ, ma ọ bụ mee ihe ọ bụla achọrọ iji kpochapụ isi iyi nke nrụgide na ndụ gị nke na-agaghị aka mma ma ọ bụ gbanwee.
2. Nchịkwa Oge.
Ọtụtụ ndị na-enwe nrụgide n'ihi na ha enweghị ike ịchọta awa zuru ezu n'ụbọchị.
Oge nchịkwa bụ ihe ngwọta magburu onwe ya maka ndị na-eche na ha enweghị oge zuru ezu iji mezuo ihe niile dị mkpa.
O kwesịkwara icheta na mgbe ụfọdụ ọ bụghị ụkọ oge, kama ọ bụ onye na-ewere ihe karịrị ihe ha nwere ike ijikwa. Ha nwere ike kwụsị ihe ụfọdụ ha na-eme.
3. Rịọ Enyemaka.
Arịrịọ maka enyemaka nwere ike ibelata nrụgide n'akụkụ ọ bụla nke ndụ.
O bu otutu ihe ime n’oru? Nwere ike iwetara ya onye isi gị ka ị wee nweta enyemaka.
Ọtụtụ ọrụ ị na-arụ n'ụlọ? Enwere ike ịbụ oge rịọ maka enyemaka ọzọ n'aka onye ọ bụla ọzọ gị na ya bi.
Nchegbu ahụ nwere ike ịbịa site na ebe ka ibu karịa nke ahụ, chọrọ enyemaka nke ndị ọkachamara.
4. Nlekọta Ahụike.
Ọrịa na ahụike na-akpatakarị nrụgide.
Nlekọta ahụike site n'aka ọkachamara ọkachamara nwere ike ịdị mkpa iji dozie nsogbu ahụ ike, dịka nri, mmega ahụ, ma ọ bụ njikwa ọrịa na-adịghị ala ala.
Chịkwa nsogbu ndị ahụ nwere ike belata nrụgide ma nyere gị aka ịbụ onye nwere obi ụtọ.
5. Idozi Nsogbu.
Zọ kachasị mma iji gbochie nrụgide banyere ịme ihe bụ ime ihe ndị ahụ.
Mata ihe bụ́ nsogbu ma mee ihe iji mezie ya.
Ngwa ngwa ị na-eme nke ahụ, obere nrụgide ị ga-enweta n'ihi ihe ahụ.
6. Ọrịa.
Ọgwụ bụ ngwá ọrụ magburu onwe ya maka njikwa nrụgide na idozi nsogbu.
O nwere agbakwunyere agbakwunyere nke ịbụ ebe nchekwa dị adị n'ezie iji kwupụta echiche nke ime mmadụ.
Inwe na ịkọrọ ndị enyi ihe dị mma na ihe dị mma, mana ha anaghị abụ ezigbo isi iyi nke ozi ma ọ nwere ike ha agaghị enyere gị aka.
Ekwesiri idozi nsogbu ahụike uche na onye na-agwọ ọrịa.
7. achingnye ọzụ na alo.
Nkuzi na ịgba izu bụ ubi na-anọdụ n'ụdị ebe isi awọ.
Enweghị ezigbo iwu chọrọ ma ọ bụ asambodo iji kpọọ onwe gị onye nchịkwa ma ọ bụ onye ndụmọdụ.
Ma, enwere otutu uzo nke ndu ebe “okacha amara” abughi ezi nhọrọ.
Mmadu puru imuta otutu ihe site na ime na ihu ihe. Ma ọ bụrụ na nsogbu ndị ahụ abụrụ ihe na-abụghị oke nke ọkachamara a kwadoro, onye nchịkwa ma ọ bụ onye ndụmọdụ nwere nsogbu ahụ nwere ike ịbụ ezigbo ihe ngwọta.
8. Agbaji Nsogbu.
Nsogbu na-akwanye njọ ma ha chegbuo onwe ha.
Mebi nsogbu ndị ahụ ka ọ bụrụ nke pere mpe, nke nwere ike idozi bụ ụzọ dị mma iji mee ka nrụgide ahụ kwụsị na ọkwa dị mfe karị.
Were dị ka ihe atụ nke ịchọta ọrụ. Chọta ọrụ siri ike ma na-agwụ ike ọbụlagodi n'oge kachasị mma, mana ọ na - enyere aka ịkwụsị nke ahụ ruo n'ọkwa nwere ike ịchịkwa naanị ịnye ngwa ise kwa ụbọchị ruo mgbe ịchọtara ihe.
9. Na-achịkwa.
Ọnọdụ nrụgide nke mmadụ nwere ike ịrị elu n'ụzọ dị egwu mgbe ọ dị ha ka ha anaghị achịkwa onwe ha ma ọ bụ ọnọdụ ha.
Kama ịnọ n'oche ahụ, ọ ga-adị mma ka ị chịkwaa ọnọdụ ahụ ma malite ịrụ ọrụ iji dozie nsogbu ahụ.
N’eziokwu, ọ bụghị mmadụ niile nwere àgwà ma ọ bụ omume mgbe ha mere nke a, karịchaa n’ìgwè.
Ma ọ bụrụ na ị na-enwe nrụgide site na ọdịdị enweghị nzube nke ọrụ, ọ nwere ike ịbụ oge iji nyefee ụzọ ị gafere.
10. Nnabata.
Nakwere bụ ihe dị ike na-anagide nsogbu n'ihi na ọ na-eme ka ahụ ruo gị ala n'ọnọdụ ọ bụla ị nọ.
Ọ bụrụ na ịnweghị ike ịgbanwe ya, enweghị isi okwu n’emegbu onwe ya. Ọ bụ ihe ọ bụ.
Iji mee nke a, mmadụ ga-abụrịrị ezigbo aka n ’ịmata ihe dị ha n’aka na nke na-abụghị ihe ha na-achị.
Ọnọdụ ọ bụla na ị naghị achịkwa ya ma ọ bụ na ị gaghị enwe ike ịchịkwa ya adịghị mkpa ichegbu onwe gị.
Ọ bụ eziokwu na ị nwere ike ịnagide ọnọdụ ọ bụla, mana mgbe oge ụfọdụ na omume ị nwere ike ịhọrọ etu ị ga-esi metụta ya.
Izere Usoro Mmeghe Ndị Na-adịghị Mma
Usoro imeri ihe na-adịghị mma nwere ike ịdaba mmadụ n’ọnọdụ imebi ihe na mmetụta uche.
E nwere usoro aghụghọ doro anya dịka ịkwa iko, ị abuseụbiga ihe ókè, iri nri mmụọ, mgbapụ, na mmerụ ahụ na mgbe ahụ enweghị ndị pụtara ìhè.
Imirikiti usoro ịnagide mmetụta uche nwere ike ịdaba na adịghị mma ma ọ bụrụ na ha bụ mgbapụ mgbapụ oge niile maka ọnọdụ kwesịrị ịgbanwe.
Izere ya bụ usoro nhụsianya na-adịghị mma ịbanye n'ime. Nsogbu ahụ nwere ike jọọ njọ, na-egbu mgbu, ma sie ike obibi, mana ọ ga-adị mkpa ka a mesoo ya otu ụzọ.
Owo ekeme ndikop ndịk ndisobo mfịna oro m ordịghe iyomke ndinyịme se idide idaha oro. Kama, ha họọrọ zere ime mkpebi banyere ihe.
Ha nwere ike ime nke a site na ikiri ọtụtụ onyoonyoo, hie ụra, ma ọ bụ lekwasị anya na idozi nsogbu nke ndị ọzọ.
A ga-eche ihu ma dozie nsogbu ndị nwere ike idozi. Okwu ndị na-enweghị ike idozi chọrọ ka ekwenye ma jikwaa ya.
Mmadu aghaghi iweputa oge iji tulee onodu ya nke oma ma hu na ha n’eso uzo ziri ezi maka inagide ma obu gbanwee onodu ha.
Ntughari:
https://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev.psych.093008.100352
ihe ịhụ mmadụ n'anya pụtara
https://opentextbc.ca/introductiontopsychology/chapter/15-2-stress-and-coping/
https://www.healthline.com/health/mental-health/how-to-practice-healthy-coping-strategies#1
https://www.sutterhealth.org/pamf/health/young-adults/emotions-mental-health/stress-time-management
Stuckey HL, Nobel J. Njikọ dị n'etiti nkà, ọgwụgwọ, na ahụike ọha: Nyochaa akwụkwọ ugbu a. Am. J. Ahụike Ọha. 2010100: 254–263
Koenig H. G. Okpukpe, ọnọdụ ime mmụọ, na ahụike: nyocha na ihe gbasara ahụike. ISRN isi mgbaka. 20122012: 33
Conversano C, Rotondo A, Lensi E, Della Vista O, Arpone F, Reda MA. Nchekwube na mmetụta ya na ọdịmma nke anụ ahụ na nke anụ ahụ. Clin Pract Epidemiol Ment Ahụike. 2010 Mee 146: 25–9
Sharma A, Madaan V, Petty FD. Mgbatị maka ahụike ọgụgụ isi. Prim Care Companion J Clin Ọrịa. 20068: 106
Tugade MM, Fredrickson BL, Barrett LF. Mgbanwe nke uche na ezi mmetụta uche: na-enyocha uru nke mmetụta uche dị mma na ịnagide na ahụike. J Pers (2004) 72 (6): 1161–90
Niles AN, Haltom KE, Mulvenna CM, Lieberman MD, Stanton AL Mmetụta nke Edemede ederede na Ahụike na Ahụike Ahụ: Ọrụ Ntugharị nke Mmetụta Mmetụta. Nchegbu Nchegbu Na-anagide. 201427: 1–19
Maciejewski PK, Phelps AC, Kacel EL, et al. Conagide okpukpe na njedebe omume: mmetụta ndị na-emegide mmegide nlekọta nlekọta na nnata nke nlekọta kpụ ọkụ n'ọnụ na-eru nso ọnwụ. Ọrịa-oncology. 201221 (7): 714-723
Ozbay F, Johnson DC, Dimoulas E, et al. Nkwado mmekọrịta mmadụ na nkwụsi ike na nrụgide: site na neurobiology ka usoro ọgwụgwọ. Ọrịa (Edgmont). 20074: 35–40
Mariotti A. Mmetụta nke nrụgide na-adịghị ala ala na ahụ ike: nghọta ọhụrụ n'ime usoro ihe omimi nke ụbụrụ na ụbụrụ. Ọdịnihu Sci OA 2015 1: FSO23
Largo-Wight E, Peterson PM, Chen WW. Vingghọta nsogbu nsogbu, nrụgide, na ahụike n'etiti ụmụ akwụkwọ kọleji. Am J Ahụike. 2005 Jul-Aug29 (4): 360-70
